Αίσθημα Ενοχής

Το Αίσθημα ενοχής επισημάνθηκε αρχικά κυρίως στην ιδεοψυχαναγκαστική νεύρωση υπό τη μορφή αυτό κατηγοριών, ιδεοληψιών εναντίον των οποίων μάχεται το υποκείμενο επειδή τις θεωρεί επιλήψιμες, καθώς και υπό τη μορφή ντροπής η οποία συνδέεται με αυτά καθαυτά τα μέτρα προστασίας. Ήδη στο επίπεδο αυτό μπορεί να σημειωθεί οτι το αίσθημα ενοχής ειναι μερικώς ασυνείδητο, στον βαθμό που η πραγματική φύση των εν λόγω επιθυμιών (κυρίως επιθετικών) δεν είναι γνωστή στο υποκείμενο.

Η ψυχαναλυτική μελέτη της μελαγχολίας έμελλε να καταλήξει σε μια πιο επεξεργασμένη θεωρία του αισθήματος ενοχής. Γνωρίζουμε οτι η πάθηση αυτή χαρακτηρίζεται κυρίως από αυτόκατηγορίες, μία αυτο-υποτίμηση , μια τάση προς αυτοτιμωρία. Εκεί υπάρχει μια διχοτόμηση του Εγώ σε κατήγορο και σε κατηγορούμενο. Διχοτόμηση η οποία προκύπτει μέσω μιας διαδικασίας εσωτερίκευσης , απο μια διυποκειμενική σχέση. Οι αυτό κατηγορίες είναι κατηγορίες εναντίον ενός αντικειμένου αγάπης, οι οποίες αναστρέφονται από αυτό προς το ιδιο το Εγώ. Οι αιτιάσεις λοιπόν του μελαγχολικού ατόμου είναι καταγγελίες προς το αντικείμενο αγάπης.