Η ψυχογενής ανορεξία είναι διαταραχή, η οποία χαρακτηρίζεται από εκούσια απώλεια του σωματικού βάρους, προκαλούμενη ή/καί συντηρούμενη από τον ίδιο τον ασθενή. Η διαταραχή επισυμβαίνει συνήθως σε κορίτσια της εφηβικής ηλικίας ή σε νεαρές γυναίκες. Όμως, σπανιότερα, προσβάλλονται απο ψυχογενή ανορεξια αγόρια στην εφηβική ηλικία και νεαροί άνδρες, οπως και νεαρά παιδιά στην προεφηβική ηλικία και γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας μέχρι και την εμμηνόπαυση.
Σύμφωνα με το εγχειρίδιο διεθνούς ταξινόμησης των διαταραχων, η οριστική διάγνωση της νευρικής, δηλαδή της ψυχογενους προελεύσεως ανορεξίας, τίθεται με βαση τους 5 παρακάτω παράγοντες:
1) το σωματικό βάρος παραμένει τουλαχιστον 15% κατω απο το αναμενόμενο (είτε λόγω απωλειας είτε επειδή ποτέ δεν επιτεύχθηκε) ή ο δείκτης μάζας κατα Quetelet (βαρος/υψος στο τετράγωνο) ειναι 17,5 η λιγότερο. Σε ασθενείς προεφηβικής ηλικίας, μπορεί να παρατηρείται αδυναμία να επιτευχθεί η προσδοκώμενη για την ηλικία αύξηση του σωματικού βάρους.
2) η απώλεια βάρους αυτοπροκαλείται με την αποφυγή «παχυντικών» τροφών. Είναι δυνατόν επίσης να υπάρχουν ένα ή περισσότερα απο τα επόμενα: αυτοπροκαλούμενοι έμετοι, αυτοπροκαλούμενες κενώσεις με καθαρτικές ουσίες, υπερβολική σωματική άσκηση, χρήση φαρμάκων κατασταλτικών της όρεξης ή/καί διουρητικών.
3) υπαρχει παραμόρφωση της εικόνας του σωματικού εγώ υπό τη μορφή ειδικής ψυχοπαθολογίας κατά την οποία ο φόβος του πάχους επιδιαρκει ως παρέμβλητη, υπεραξιολογούμενη ιδέα και ο ασθενής επιβάλλει στον εαυτό του χαμηλό επίπεδο σωματικού βάρους.
4) υπάρχει εκτεταμένη ενδοκρινική διαταραχή υποθαλαμο-υποφυσιογοναδικού άξονα εκδηλούμενη στις γυναίκες ως αμηνόρροια και στους άνδρες ως απώλεια του σεξουαλικού ενδιαφέροντος καί της ικανότητας.
5) εάν η έναρξη της Ψυχογενους ανορεξίας τοποθετείται στην προεφηβική ηλικία, η διαδοχή των διαφόρων γεγονότων της ήβης καθυστερεί η αναστέλλεται (η αναπτυξη του ατόμου σταματά, στα κορίτσια οι μαστοι δεν αναπτύσσονται και υπαρχει πρωτογενής αμηνόρροια, στα αγόρια τα γεννητικό όργανα παραμένουν παιδικά). Με την ανάρρωση η ήβη συχνα συμπληρώνεται φυσιολογικά αλλα η εμμηναρχή καθυστερεί.