Ο βασικός άξονας της συμπτωματολογίας και της προσωπικότητας του εξαρτητικού ατόμου περιγράφεται μέσω των διαγνωστικών κριτηρίων παρακάτω και συνίσταται στα εξής:
1. Δυσκολία να παίρνει καθημερινές αποφάσεις χωρίς έναν υπερβολικό αριθμό συμβουλών και διαβεβαιώσεων από τους άλλους.
2. Έχει ανάγκη να αναλαμβάνουν οι άλλοι την ευθύνη των σημαντικών τομέων της ζωής του
3. Δυσκολία έκφρασης της διαφωνίας του επειδή φοβάται ότι θα χάσει την υποστήριξη ή την έγκριση των άλλων
4. Δυσκολία έναρξης προγραμμάτων ή εκτέλεσης πραγμάτων από μόνος του (περισσότερο λόγω έλλειψης εμπιστοσύνης στην κρίση ή στις ικανότητες του παρά από έλλειψη κινήτρου ή ενεργητικότητας)
5. Κάνει υπερβολές προκειμένου να εξασφαλίσει τη φροντίδα και την υποστήριξη των άλλων, μέχρι του σημείου να γίνεται εθελοντής σε δυσάρεστα πράγματα.
6. Αισθάνεται δυσάρεστα ή χωρίς βοήθεια όταν είναι μόνος εξαιτίας μεγαλοποιημένων φόβων ανικανότητας φροντίδας του εαυτού.
7. Αναζητά επειγόντως μια άλλη σχέση σαν πηγή φροντίδας και υποστήριξης όταν τελειώνει μια στενή σχέση.
8. Μη ρεαλιστική υπεραπασχόληση με φόβους ότι θα εγκαταλειφθεί και θα αφεθεί να φροντίσει τον εαυτό του.
