Φυσιολογικες Και Παθολογικές Αντιδρασεις Στην Απώλεια

Το πένθος ως φυσιολογική διεργασία

Το πένθος  είναι μία φυσιολογική διεργασία όταν έχουμε χάσει πραγματικά ή συμβολικά κάτι αγαπημένο (π.χ κάποιο αγαπημένο πρόσωπο). Συνήθως κάνει έναν κύκλο καί κατόπιν το άτομο προσαρμόζεται ξανά στον έξω κόσμο. Υπάρχουν περιπτώσεις όμως όπου το άτομο για κάποιους λόγους δεν μπορεί να ολοκληρώσει την διεργασία του πένθους ή του είναι δύσκολο να μπεί σε αυτήν.

Η Μη-βίωση του πένθους

Όταν λοιπόν υπάρχει κάποια δυσλειτουργία στην βίωση του πένθους, τότε ξεκινούν διάφορες ψυχολογικές εκδηλώσεις. Μερικές από αυτές μπορεί να είναι: μείωση της έκφρασης των συναισθημάτων, απόσυρση στον εαυτό και αποφυγή κοινωνικών εκδηλώσεων, αυπνία ή υπερυπνία, διαταραχές της όρεξης στο φαγητό αλλά και γενικότερα σε δραστηριότητες ευχαρίστησης, αίσθηση ότι δεν μπορεί να υπάρξει κανενός είδους δραστηριότητα που να έχει πραγματικό νόημα. Γενικότερα, σε αυτές τις περιπτώσεις της μη βίωσης του πένθους, μπορεί να υπάρχει μία μακρά περίοδος μελαγχολίας ή κατάθλιψης όπου ισχύουν τα συμπτώματα που περιγράφονται παραπάνω.

Ψυχοθεραπεια πένθους

Η υποστηρικτική ψυχοθεραπεία είναι σημαντική εδώ. Θεραπευτής καί θεραπευόμενος επεξεργάζονται οτιδήποτε μπορεί να υπάρχει γύρω από το μη-πένθος (όπως ενοχές, συναισθήματα θυμού, βαθιάς λύπης, κτλ). Η θεραπεία ξεκινά όταν ξεκινά και η περίοδος του πένθους. Αυτό όμως είναι κάτι το οποίο χρειάζεται αρκετό καιρό και συμβαίνει με σταδιακό τρόπο μέσα στο ασφαλές περιβάλλον της ψυχοθεραπευτικής σχέσης.

Πένθος

Όταν ένας αγαπημένος μας άνθρωπος πεθάνει θα χρειαστεί να τον πενθήσουμε. Δηλαδή να θυμώσουμε που μας άφησε, να θυμηθούμε τα όσα «κακά» καί «καλά» ζήσαμε μαζί του καί τελικά να κρατήσουμε όσα χρειαζόμαστε για να τον θάψουμε (δηλαδή να τον διατηρήσουμε). Αυτή η διεργασία παίρνει χρόνο μέσα μας για να ολοκληρωθεί.

Πενθος και Μελαγχολια

Αν για κάποιους λόγους, αυτή η διεργασία σταματήσει η εμποδιστεί, τότε το πένθος παρατείνεται καί τελικά μετατρέπεται σε μελαγχολία. Αυτή η μελαγχολία περιέχει θλίψη καί πολύ αγώνα. Ο αγώνας γίνεται για να μπορέσει το πενθών άτομο να ξαναξεκινήσει την διεργασία του πένθους καί να την ολοκληρώσει.

Γιατι ειναι δύσκολη η διεργασία του πένθους;

Το πένθος είναι δύσκολο επειδή έχουμε βάλει μέσα μας (έχουμε ενδοβάλλει) κάποια χαρακτηριστικά του πεθαμένου αγαπημένου ατόμου, αλλά τώρα αυτό το άτομο έχει πεθάνει. Άραγε έχουν πεθάνει κι ότι έχουμε βάλει μέσα μας;  Αν εμείς για κάποιον λόγο αισθανόμαστε ότι αυτό που έχουμε βάλει μέσα μας έχει πεθάνει ή κινδυνεύει να πεθάνει, τότε φοβόμαστε ότι θα πεθάνουμε κι εμείς, οπότε δυσκολευόμαστε να συνεχίσουμε την διεργασία του πένθους. Αυτός ο φόβος είναι σημαντικός γιατί συνδέεται με το αγαπημένο πρόσωπο. Αν δεν λυθεί τότε η μελαγχολία θα είναι παρατεταμένη. Η μελαγχολία είναι επίπονη διότι δημιουργεί συνεχή καί μεγάλη λύπη αλλά καί φόβο.

Πως ξεκινάει η διεργασία του πένθους;

Για να ξεκινήσει η διεργασία του πένθους είναι καλό να μιλάμε καί να σκεφτόμαστε το αποθανών άτομο. Να το θυμόμαστε καί να μοιραζόμαστε με οικείους ανθρώπους αυτά που σκεφτόμαστε γι’αυτό. Έτσι απαλύνεται ο πόνος, μειώνονται οι φόβοι, καταλαβαίνουμε ότι η σχέση με το άτομο ήταν σημαντική αλλα καί οτι δε μπορούμε να το επαναφέρουμε στη ζωη. θυμώνουμε που έφυγε και μετά φυσιολογικά παραιτούμαστε. Παραιτούμαστε σιγα σιγα απο το αποθανών άτομο. Αυτή είναι η διεργασία του πένθους.

Οταν το πενθος δεν ολοκληρωνεται

Τώρα, όταν το πένθος δεν περνά η καλύτερα δεν τελειώνει, δεν ολοκληρώνεται, καί η μελαγχολία είναι τόσο μεγάλη, τότε καλό θα είναι το άτομο να επισκεφτεί έναν ειδικό ψυχικής υγείας έτσι ώστε να πάρει την απαραίτητη βοήθεια. Η μελαγχολία θεραπεύεται μέσω της ψυχαναλυτικής σχέσης με τον θεραπευτη.