Ήταν σίγουρο ότι θα κουραζόμασταν από όσα ακούμε, διαβάζουμε, και βιώνουμε για την κρίση. Κι όχι μόνο αυτό. Ήταν σίγουρο επίσης ότι θα θυμώναμε με όσα μας συμβαίνουν. Έχουμε δίκιο. Αλλά περισσότερο δίκιο έχουμε να ανακαλύπτουμε ότι η αισιοδοξία δεν πρέπει να χαθεί.
Βέβαια κάποιος θα μπορούσε να ρωτήσει: «μα πως είναι δυνατό να είμαι αισιόδοξος όταν περνάω τόσο δύσκολα;». Θα προσπαθήσω να σας απαντήσω. Στις δύσκολες εποχές, οι άνθρωποι νιώθουν την ανάγκη να επικοινωνήσουν περισσότερο μεταξύ τους. Αισθάνονται ότι θέλουν να μοιραστούν την απογοήτευσή τους, τους φόβους τους ή την απελπισία τους. Αρχίζουν να ανοίγονται και να μιλούν περισσότερο. Ακόμα κι όταν φαίνονται κλειστοί και κατσουφιασμένοι, όταν βρούν ευκαιρία ανοίγονται. Μοιράζονται τα βάρη τους. Κι επειδή η κρίση σήμερα αφορά πολύ κόσμο, ανακαλύπτουμε ότι δεν είμαστε μόνοι μας. Ανακαλύπτουμε ότι υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι γύρω μας με τις ίδιες ανησυχίες και τους ίδιους προβληματισμούς. Έτσι γίνεται πιο εύκολο να πλησιάσει ο ένας τον άλλον. Γίνεται πιο εύκολο να γνωριστεί με τον άλλον. Κι αυτό είναι κάτι το οποίο νομίζω θα πρέπει να ομολογήσουμε ότι έχει ξεχαστεί ιδιαίτερα στις μεγαλουπόλεις. Αυτή η αίσθηση του μοιράσματος είναι που με κάνει να μιλώ για αισιοδοξία. Κι ο άνθρωπος, επειδή από την φύση του έχει ροπή προς την ζωή, δεν είναι δυνατόν να νιώθει συνεχώς απαισιόδοξος. Το λιγότερο που θα πρέπει να κάνει κανείς για να μην αποθαρρυνθεί αλλά αντιθέτως να ξεκινήσει και πάλι να δημιουργεί, είναι να κάνει μικρά διαλείμματα από την απελπισία.
Το ξέρω ότι ακούγεται κάπως δύσκολο. Τα προβλήματα είναι οξυμένα. Το άγχος ανεβαίνει κατακόρυφα. Ο φόβος για το αύριο πολλές φορές είναι ισοπεδωτικός. Κι εγώ που ασχολούμαι με την ψυχική υγεία το βλέπω καθημερινά. Και οι δείκτες της κατάθλιψης είναι ανεβασμένοι και τα ποσοστά των αυτοκτονιών είναι ανεβασμένα. Και πως να μην ήταν με όλα αυτά που συμβαίνουν; Θα ήθελα όμως να πώ στον αγαπητό αναγνώστη, ότι καλό θα ήταν να μην αφήνουμε τις στατιστικές να μας χαλάνε την διάθεση. Τα νούμερα είναι νούμερα και η ζωή είναι ζωή.
Επίσης θα ήθελα να υπενθυμίσω κάτι που εύκολα ξεχνάμε. Ότι αυτή είναι η μοναδική μας ευκαιρία να ζήσουμε. Έχουμε ένα δώρο μαζί μας το οποίο το κουβαλάμε πάντοτε. Μια ευλογία θα μπορούσαμε να πούμε. Ζούμε! Υπάρχουμε! Είμαστε εδώ ο καθένας με τα δικά του ταλέντα, με την δική του προσωπικότητα, τις δικές του ανάγκες. Αυτό το δώρο που μας έτυχε πρέπει να το διαφυλάξουμε σαν κόρη οφθαλμού. Να μην ξεχναμε ότι υπήρξαν και καλύτερες εποχές. Να μην ξεχνάμε ότι θα έρθουν και καλύτερες εποχές. Κι αν φαίνεται δύσκολο να έρθουν, ε, τότε θα τις δημιουργήσουμε μόνοι μας. Κι αυτό δε νομίζω ότι είναι κάτι που λείπει από την κοινωνία μας. Είμαστε ένας λαός που όταν θέλει δημιουργεί. Πέφτει και ξανασηκώνεται.
Η αισιοδοξία δεν είναι έμφυτη. Αποκτιέται μέσα από δυσκολίες. Το ξέρουμε καλά αυτό. Αν υπάρχει μιά εποχή που χρειαζόμαστε την αισιοδοξία όσο ποτέ άλλοτε, αυτή είναι τώρα. Εδώ και τώρα. Χρειαζόμαστε την αισιοδοξία και την επικοινωνία. Τα περασμένα χρόνια είχε δημιουργηθεί ένας κοινωνικός ιστός απομόνωσης. Κι εξακολουθεί να υπάρχει. Κάποτε αυτός ο ιστός πρέπει να σπάσει. Η κοινωνία μας σήμερα είναι περισσότερο έτοιμη απο ποτέ. Αυτό το πιστεύω ακράδαντα. Και ο λόγος που το πιστεύω είναι διπλός. Πρώτον η ελληνική οικογένεια είναι περισσότερο ώριμη απότι πριν από είκοσι και τριάντα χρόνια και δεύτερον οι νεότεροι άνθρωποι είναι περισσότερο καταρτισμένοι σε θέματα ευαίσθητα όπως της υγείας, του περιβάλλοντος και της γνωριμίας με τον εαυτό τους.
Ως ψυχολόγος παρατηρώ αυτές τις διαστάσεις καθημερινά. Στην οικογένεια σήμερα μοιράζονται τα βάρη και η προσπάθεια κατανόησης των αναγκών του άλλου είναι μεγαλύτερη και σοβαρότερη απ’ότι παλαιότερα. Προβλήματα υπάρχουν πάντα αλλά όταν υπάρχει η αίσθηση της στήριξης και της αλληλεγγύης τότε οι δρόμοι για μια λύση είναι περισσότεροι. Επίσης η οικογένεια σήμερα δίνει περισσότερη σημασία στην ανατροφή των παιδιών. Θέλει να ενημερώνεται περισσότερο, να συζητά περισσότερο, να μοιράζεται περισσότερο. Αυτοί οι παράγοντες λοιπόν είναι σημαντικοί. Όσο κι αν θέλει η κρίση να μας χτυπά, εμείς έχουμε στα χέρια μας κάτι δυνατότερο, την θέληση να την ξεπεράσουμε.
Πριν κλείσω αυτό το σύντομο άρθρο για την κρίση αλλά και την αισιοδοξία την οποία δεν θα πρέπει να αφήνουμε μακριά από τον εαυτό μας, θα ήθελα να πω δυο πράγματα και για την κατάθλιψη για την οποία πολλά ακούγονται. Η εποχή της κρίσης και οι συνέπειές της μπορεί να εντείνουν μια κατάθλιψη ή να την κάνουν βαρύτερη. Θέλω λοιπόν να τονίσω ότι οι άνθρωποι που μπορεί να έμειναν άνεργοι και νιώθουν θλιμμένοι, ή οι άνθρωποι οι οποίοι υπέστησαν την άδικη μείωση των μισθών και νιώθουν αδικημένοι καθώς και οι άνθρωποι οι οποίοι δεν μπορούν να πληρώσουν εύκολα τις υποχρεώσεις τους και νιώθουν απογοητευμένοι, όλοι αυτοί οι άνθρωποι είναι καλό να προσπαθήσουν να ανοιχτούν και να μιλήσουν στους ανθρώπους που αγαπούν και τους αγαπάνε. Να επικοινωνούν μαζί τους όσο το δυνατόν συχνότερα και να μην αφήνουν την θλίψη να τους κατακλύζει.
Κι αν ποτέ αισθανθούν ότι χρειάζονται επαγγελματική στήριξη να μην διστάσουν να την ζητήσουν. Τα ταμπού γύρω από την κατάθλιψη και γενικότερα γύρω από την ψυχική υγεία ανήκουν στο παρελθόν και εκεί πρέπει να μείνουν. Όλοι μας είμαστε άνθρωποι και δεν μπορούμε να αντιμετωπίζουμε πάντοτε τα πάντα.