Το άγχος σημαίνει προειδοποίηση κινδύνου. Όταν έρχεται απότομα, ξαφνικά, αιφνίδια, πιεστικά, τότε θεωρείται παροξυσμικό. Επειδή έχει ένταση προκαλεί φόβο και οδηγεί το άτομο στην ανησυχία πολύ περισσότερο από τις περιπτώσεις όπου οι μορφές του άγχους έχουν ήπια έκφραση αν και σαφώς ενοχλητική στην καθημερινότητα του ατόμου. Ωστόσο κάθε αγχώδης έκφραση για την οποία δεν μπορούμε να πούμε ότι πηγάζει από μία συγκεκριμένη πηγή π.χ οικονομικές πιέσεις, εργασιακά προβλήματα, συζυγικά θέματα, κτλ έχει ρίζες οι οποίες υπάρχουν βαθιά κρυμμένες στον ψυχισμό και φέρνουν στην επιφάνεια όλες τις εσωτερικές συγκρούσεις.
Παροξυσμικο Αγχος Συμπτωματα Ψυχοθεραπεια
Υπάρχει ένα μέρος στον εαυτό μας, η αλήθεια είναι “το μεγαλύτερο μέρος”, το οποίο δεν είναι στη συνείδησή μας. Πως γίνεται αυτό; θα ρωτήσει κανείς. Πως γίνεται κάτι που είναι δικό μας, κάτι που είναι μέσα μας, κάτι του οποίου τις συνέπειες βιώνουμε, να μην το γνωρίζουμε, να μην το ξέρουμε, να μην έχουμε συνείδηση γι’ αυτό. Η αλήθεια είναι ότι φαίνεται παράλογο ή τουλάχιστον άξιο προς διερεύνηση. Ξέρουμε όμως όμως ο ασυνείδητος χώρος είναι μια ουσιαστική πλευρά του εαυτού η οποία υπάρχει για να υποδέχεται πρόθυμα τις σωματικές αισθήσεις οι οποίες δεν μπορούν να γίνουν ανεκτές από τον οργανισμό. Οπότε όποτε υπάρχουν αισθήσεις οι οποίες προκαλούν φόβο, τρόμο, θυμό, οργή, πόνο, δυσαρέσκεια, μπλοκάρισμα των διόδων έκφρασης ή των έμμεσων οδών έκφρασης, τότε τις σπρώχνουμε προς τον χώρο εκείνο -τον ασυνείδητο χώρο. Έτσι δεν κρατάμε στην επιφάνεια της αντίληψής μας αυτά τα προβλήματα χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι τα προβλήματα αυτά αποδυναμώνονται. Δεν αποδυναμώνονται. Μένουν εκτός συνείδησης για ένα διάστημα αλλά κρατάνε την έντασή τους και το συναισθηματικό φορτίο το οποίο είχαν από την πρώτη στιγμή. Και συμβαίνει και κάτι άλλο. Αυτά τα αισθήματα που απωθούνται (σπρώχνονται) στον ασυνείδητο χώρο, υφίστανται την επενέργεια των αμυντικών μηχανισμών. Δηλαδή με λίγα λόγια, σε αυτά τα αισθήματα που τα έχουμε κλείσει στη φυλακή, βάζουμε και φύλακες να έχουν το νου τους να μη βγουν έξω, να μη δραπετεύσουν.
Παροξυσμικο Αγχος Συμπτωματα Ψυχοθεραπεια
Φοβόμαστε ότι θα επιφορτωθούμε το συναισθηματικό τους βάρος, ότι θα θυμηθούμε τι μας πόνεσε κάποτε, φοβόμαστε ότι θα καταρρεύσουμε, ότι δεν θα αντέξουμε την έντασή τους. Έτσι βάζουμε έναν φύλακα που λέγεται αντιθετικός. Τι κάνει ο αντιθετικός; Ο αντιθετικός κρατάει φυλακισμένο το θυμό και τον κάνει αγάπη. Δεν τον αφήνει να εκφραστεί. Τον φιμώνει. Βάζει προσθήκες απορροφητικές γύρω γύρω στο κελί όταν φωνάζει για να μην ακούγεται. Οπότε κάποιες φορές ο θυμός εκρήγνυται και οι εκρήξεις ακούγονται ακόμα και εκτός φυλακής. Τότε επεμβαίνει ένας άλλος φύλακας που λέγεται ενοχή. Η ενοχή είναι εκεί για να εμφυσήσει στον θυμό όλη εκείνη την πνοή των αρχαίων Ερινύων. Οπότε αρχίζει και νιώθει τύψεις. Ο αντιθετικός μαζί με την ενοχή κάνουν καλή δουλειά. Αλλά κάποτε μπορεί να κουραστούν και να μη μπορούν να κάνουν σωστά τη δουλειά τους ή ο θυμός με τις συνεχείς εκρήξεις του να έχει δημιουργήσει ρωγμές στη φυλακή και να σχεδιάζει απόδραση. Τότε έρχεται η άρνηση, ένας άλλος φύλακας. Πιο δυνατός. Τί κάνει η άρνηση; Η άρνηση δεν δέχεται ότι υπάρχει θυμός. Φτιάχνει ένα παραμύθι για μία ωραία φυλακή γεμάτη λουλούδια, ωραία γεύματα, χαρές, σεξουαλικότητα, ταξίδια και γιορτές. “Όχι”, λέει. Δεν είναι τα πράγματα θυμωμένα. Είναι πολύ όμορφα και ωραία. Προσπαθεί να αποσπάσει την προσοχή και τα καταφέρνει μια χαρά. Αλλά όχι για πολύ όχι για πάντα. Ο θυμός, φυλακισμένος μέσα εκεί κάποια στιγμή καταλαβαίνει ότι η πραγματικότητα είναι πως όλου οι δεσμοφύλακες έχουν στόχο να τον κρατήσουν κλεισμένο μέσα στη φυλακή του και όχι να τον βοηθήσουν. Στην αρχή φαίνονταν βοηθητικοί γιατί ο ίδιος ο θυμός φόβιζε τον εαυτό του αλλά τώρα βλέπει ότι δεν μπορεί να μείνει κλεισμένος. Δεν θέλει πια. Πρέπει να βγει, να ζήσει και να εξελιχτεί.
Αν ο διευθυντής των φυλακών καταφέρει να ρίξει στη μάχη και άλλους πολλούς δεσμοφύλακες όπως η παλινδρόμηση, η διχοτόμηση, η διανοητικοποίηση, κτλ, τους βάλει να δουλεύουν σε βάρδιες, τους πιέζει να δουλεύουν εξοντωτικά, τότε θα αρχίσουν να δημιουργούνται συμπτώματα και από την εξάντληση των δεσμοφυλάκων (αυπνία, εξάντληση, συνεχής ασταμάτητος προβληματισμός, επαναληπτικότητα σε σημείο καταναγκασμού, κτλ) αλλά και από την καταπίεση που υφίσταται ο θυμός ο οποίος εκτός από την αύξηση των εκρήξεων θα δημιουργεί μία συνεχή ένταση η οποία δεν θα μπορεί να απορροφηθεί με αποτέλεσμα να κάνει σωματικές βλάβες. Οπότε κάπου εκεί καταλαβαίνει ο άνθρωπος ο οποίος είναι ο αποδέκτης αυτών των εσωτερικών διεργασιών, αυτών των συγκρούσεων, της εσωτερικής καταπίεσης, ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά. Κάτι συμβαίνει που δεν το ξέρεις, που είναι κρυμμένο. Και δεν είναι καν ο θυμός. Ο θυμός έχει αιτίες. Αυτές τις αιτίες θα ψάξουμε στη θεραπεία. Οι δεσμοφύλακες θα επέμβουν και πάλι βέβαια. Οπότε ο άνθρωπος έχει αντιστάσεις.
Λέει: “θέλω να βοηθηθώ” αλλά μπαίνει στη μέση ο μηχανισμός άμυνας και λέει: “σιγά μην ξέρει ο ψυχολόγος περισσότερα από ότι ξέρω εγώ για μένα”. Αυτός είναι ένας άλλος δεσμοφύλακας, η υποτίμηση. Όπου βλέπετε υποτίμηση, να ξέρετε ότι από κάτω κρύβεται χαμηλή αυτοεκτίμηση. Οπότε αντί να δεχτείς ότι νιώθεις χαμηλά, υποτιμάς τον άλλο. Ωστόσο η χαμηλή αυτοεκτίμηση έχει από κάτω άλλα προβλήματα που πρέπει να διερευνήσει κανείς πιο βαθιά μέσα από τη θεραπεία. Οι ψυχολόγοι δεν ξέρουν περισσότερα για τον εαυτό του ασθενή. Καταλαβαίνουν όμως τί συμβαίνει και μπορούν να το καθρεφτίσουν, αν έχουν την κατάλληλη πολυετή ειδική εκπαίδευση κατά την οποία έχουν κάνει οι ίδιοι πολύχρονη προσωπική θεραπεία, έχουν δουλέψει σε κλινικά πλαίσια υπό εποπτεία για πολύ καιρό, και γνωρίζουν το θεωρητικό και ερευνητικό πλαίσιο καθώς επίσης παρακολουθούν συνέχεια τις εξελίξεις στο χώρο της ψυχικής υγείας μπαίνοντας σε επαγγελματικές συνεργασίες με άλλους συναδέλφους προκειμένου να διατηρούν άγρυπνη μία πλευρά παρατήρησης της δουλειάς τους. Οι άνθρωποι που απευθύνονται για θεραπεία, είναι κανονικοί συνηθισμένοι άνθρωποι που έχουν χάσει την συναισθηματική επαφή με πολύ ενδιαφέροντα κομμάτια του εαυτού τους τα οποία όμως έχουν πληγές και φόβους οι οποίοι με τον καιρό και με την καταπίεση της έκφρασής τους διογκώθηκαν και δημιούργησαν συμπτώματα.
Στη θεραπεία βλέπουμε το συναίσθημα. Από εκεί ξεκινάνε όλα. Το πως νιώθεις σημαίνει πως ζεις. Το συναίσθημα οδηγεί σε όλα εκείνα που κρύβονται βαθιά και έχοντας υποστεί τους περιορισμούς των μηχανισμών άμυνας (δεσμοφύλακες) δεν μπορούν να έρθουν στην επιφάνεια, να εκφραστούν, να γίνουν αντικείμενο διεργασίας. Οπότε οι άνθρωποι κάνουν από τη μία πλευρά τέχνη και επιστήμη φυσιολογικά από περιέργεια (που είναι η μετατροπή της σεξουαλικότητας) και από την άλλη πλευρά για να διοχετεύσουν αυτές τις καταπιεσμένες ασυνείδητες ορμές τους. Παρακάτω μπορείτε να ακούσετε περισσότερα για τους μηχανισμούς άμυνας οι οποίοι στην αρχή λειτουργούν προστατευτικά από την μαζική εισροή ερεθισμάτων στον οργανισμό αλλά που αργότερα εμποδίζουν το συναίσθημα να λειτουργήσει φυσιολογικά και προκαλούν συμπτωματολογία.
*Aπαγορεύεται η αναδημοσίευση του άρθρου χωρίς την έγγραφη άδεια του συγγραφέα
Δείτε επίσης: Αυτοάνοσα νοσήματα
Η διαδικασία της ψυχοθεραπείας απαιτεί δέσμευση, αφοσίωση και απευθύνεται μόνο σε όσους βλέπουν σοβαρά οτι χρειάζεται να αλλάξουν τη ζωή τους. Αν σκέφτεστε να ξεκινήσετε αυτό το ταξίδι, καλέστε με στο 211 71 51 801 για να κλείσετε ένα ραντεβού και να δούμε μαζί πώς μπορώ να σας βοηθήσω
Μιχάλης Πατεράκης
Ψυχολόγος Ψυχοθεραπευτής
University Of Indianapolis University of Middlesex
Δέχομαι κατόπιν ραντεβού
Καρνεάδου 37 Κολωνάκι (Δίπλα στον Ευαγγελισμό)
Τηλ: 211 71 51 801
www.mixalispaterakis.gr
www.psychotherapy.net.gr
Παροξυσμικο Αγχος Συμπτωματα Ψυχοθεραπεια