Η κατάθλιψη είναι σαφώς μια δύσκολη ψυχική κατάσταση. Οι ενοχές, η αναβλητικότητα, η έλλειψη νοήματος και η χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι οι πιο απλές καθημερινές εκδηλώσεις της. Όμως η κατάθλιψη είναι και μία ευκαιρία. Αναρωτιέστε πως είναι δυνατόν;
Κι όμως. Όσο παράδοξο κι αν ακούγεται, η κατάθλιψη είναι μια από τις μεγαλύτερες ευκαιρίες στη ζωή ενός ανθρώπου για να ωριμάσει και να ζήσει πιο ευχάριστα. Και ο λόγος είναι απλός. Η κατάθλιψη συνδέεται με τις σημαντικότερες περιόδους της ζωής μας. Τις πιο τρυφερές αλλά και τις πιο δύσκολες. Επίσης συνδέεται και με τις σημαντικότερες και βασικές σχέσεις της ζωής μας. Άρα έχει λόγο ύπαρξης. Δεν είναι τυχαίο γεγονός.
Αν μπορέσουμε λοιπόν να βρούμε από που πηγάζει η κατάθλιψη τότε όχι μόνο θα την ξεπεράσουμε αλλά θα μπορέσουμε να καταλάβουμε ότι η ζωή έχει πραγματικό νόημα. Θα αναρωτιέστε βέβαια ποιός ειναι ο τρόπος να βρώ από που πηγάζει η κατάθλιψη; Και ίσως να απαντάτε στον εαυτό σας ότι αν ξέρατε τον τρόπο θα την είχατε ξεπεράσει. Κι όμως υπάρχει τρόπος. Ένας είναι και λέγεται: «Ψυχοθεραπεία». Μακροχρόνια καί σταθερή ψυχοθεραπεία με ειδικευμένο ειδικό ψυχικής υγείας.
Θα σας πω μια κινέζικη παροιμία. Λέει λοιπόν η παροιμία: «Ένα ταξίδι χιλίων μιλίων ξεκινάει με ένα μόνο βήμα». Κι έχουν δίκιο να το λένε αυτό. Γιατί αφού γίνει το πρώτο βήμα θα μείνει λιγότερη απόσταση. Δυστυχώς οι άνθρωποι περνούν πολλά χρόνια ως καταθλιπτικοί χωρίς να κάνουν το πρώτο βήμα. Κάποιοι δεν το κάνουν ποτέ. Τα προβλήματά τους διογκώνονται με το χρόνο, οι σχέσεις τους είναι τελείως δυσλειτουργικές και ο αντίκτυπος δεν επηρεάζει μόνο εκείνους αλλά και τους γύρω τους. Θα μπορούσα να πώ διάφορα τέτοια όπως «συν αθηνά και χείρα κίνει» δηλαδή ότι κάτι πρέπει να κάνουμε και να μην περιμένουμε βοήθεια μόνο από το θεό κτλ. Αλλά δεν θα πω τέτοια πράγματα. Αυτό που θα κάνω είναι το εξής: να σας μιλήσω λίγο για το πως γίνεται η ψυχοθεραπεία ώστε να ξεφοβηθείτε λίγο και αρχίσετε να σκέφτεστε να κάνετε το πρώτο βήμα.
Πως γίνεται η ψυχοθεραπεία
Η ψυχοθεραπεία γίνεται μεταξύ του θεραπευτή και του θεραπευόμενου. Οι δύο αυτοί αρχίζουν από την πρώτη συνεδρία να έχουν μια θεραπευτική σχέση. Πως γίνεται αυτό; Με την ομιλία. Ο θεραπευόμενος απλώς μιλά ελεύθερα και χωρίς να λογοκρίνει αυτά που σκέφτεται. Χωρίς να αφήνει στην άκρη δηλαδή εκείνα που θεωρεί ασήμαντα, ντροπιαστικά, ενοχικά, κτλ. Μα δεν είναι εύκολο αυτό, θα μου πείτε. Το ξέρω. Δεν είναι εύκολο. Κι αν δεν μπορείτε να το κάνετε τότε απλώς δεν θα το κάνετε. Θα μείνετε σιωπηλοί. Κι αυτή η σιωπή θα είναι πολύ σημαντική γιατί θα δείχνει ότι φοβάστε να ανοιχτείτε γιατί νομίζετε ότι θα σας κρίνει ο θεραπευτής ή ότι θα σας κοροιδέψει. Όμως ο θεραπευτής δεν είναι εκεί για να σας κρίνει ούτε για να σας κοροιδέψει αλλά είναι εκεί για να κατανοήσει εσωτερικά το πως αισθάνεστε. Το πως αισθάνεστε είναι το σημαντικό και μάλιστα περισσότερο σημαντικό από αυτά που θα πείτε. Ένας εκπαιδευμένος θεραπευτής, εκτός από τις απαραίτητες ακαδημαικές σπουδές του έχει δουλέψει μακροχρόνια με τον εαυτό του ως θεραπευόμενος. Έχει περάσει λοιπόν από την θέση σας κάποτε και γνωρίζει πολύ καλά ότι η θέση σας δεν είναι καθόλου εύκολη.
Δεν θα επεκταθώ άλλο στο πως γίνεται η ψυχοθεραπεία γιατί δεν έχω το χώρο εδώ. Απλώς θέλω να θυμάστε ότι δεν θα είστε μόνος εγκαταλελειμένος αλλά στην ψυχοθεραπεία θα έχετε έναν συνοδοιπόρο. Και σιγά σιγά θα ανακαλύπτετε διάφορα πράγματα. Για τις σχέσεις σας με τους γονείς σας, για τα βαθύτερα κίνητρά σας, για τις εσωτερικές συγκρούσεις σας, για πράγματα που έχετε μέσα μας αλλά δεν γνωρίζετε συνειδητά ότι τα έχετε. Χιλιάδες διαμάντια κρύβει ο ανθρώπινος ψυχισμός. Είναι κρυμμένα κάτω από την θλίψη και πολλές φορές κάτω από τον θυμό ή άλλες φορές κάτω από τη συντριβή. Ναι εκεί είναι καλά κρυμμένα και οι άνθρωποι που βιώνουν κατάθλιψη δεν τα αφήνουν να φανούν. Γιατί έχουν το φόβο ότι αν τα δείξουν τότε θα καταρρεύσουν.
Ζητήστε βοήθεια
Η κατάθλιψη φαίνεται μέσα από διάφορα συμπτώματα και πρόκειται πράγματι για μια οδυνηρή κατάσταση. Η απόσυρση από τις σχέσεις, τα συναισθήματα αναξιότητας, η αυπνία, οι διαταραχές στο φαγητό, οι εκδηλώσεις θυμού, η τραγική απογοήτευση και πάρα πολλά άλλα πράγματα, γίνονται αφόρητα με την πάροδο του χρόνου. Πως να τα σηκώσει κανείς όλα αυτά; Έχω την αίσθηση, και δε νομίζω ότι βρίσκομαι μακριά από την πραγματικότητα, ότι στον τόπο μας το να ζητήσουμε βοήθεια το νιώθουμε υποτιμητικά σαν λαός. Δηλαδή ότι θα χάσουμε την αξία μας αν ζητήσουμε βοήθεια. Δεν είναι έτσι. Κανείς δεν είναι θεός. Είμαστε όλοι άνθρωποι που αντιμετωπίζουμε τις ίδιες ανησυχίες: ο φόβος θανάτου είναι κοινός σε όλους μας, ο φόβος της αρρώστιας επίσης, η θλίψη που φέρνει η απώλεια ενός αγαπημένου μας προσώπου είναι ίδια σε όλους. Μπορεί να διαφέρουν στον τρόπο έκφρασης αλλά είναι ίδια πράγματα. Το να ζητήσει κανείς βοήθεια λοιπόν, δείχνει θάρρος κατά τη γνώμη μου. Και ωριμότητα.
Κλείνοντας, θα ήθελα να πώ ότι έγραψα αυτό το άρθρο, σκεπτόμενος ότι δεν ήθελα να είναι «μία από τα ίδια». Τηλεόραση και internet τα έχουν πει και ξαναπεί. Σκοπός μου λοιπόν δεν ήταν απλώς να ενημερώσω αλλά κυρίως να δείξω ότι είναι στο χέρι μας να κάνουμε κάτι για τα προβλήματά μας. Τώρα είναι ευκαιρία.