Η προσωπικότητα του ανθρώπου ξεκινά να δημιουργείται ακόμα απο την εμβρυϊκή ζωή και σχετίζεται άμεσα με την διάθεση και την ψυχοσωματική κατασταση της μητέρας.
Ο πρώτος χρόνος της ζωης είναι ο σημαντικότερος χρόνος στην ζωή μας, διότι εκεί δημιουργείται η αυτοεκτίμηση και αποφασίζεται αν ο άνθρωπος μπορει να ευχαριστηθεί τη ζωη. Εάν η μητέρα μπορέσει να συντονιστεί με τις ανάγκες του βρέφους, τότε δημιουργείται η αίσθηση της αξίας. Οτι δεν παει καλά σε εκεινη την περίοδο, θα εμφανιστεί στην ενήλικη ζωή (από τα είκοσι και μετά περίπου) αν και τα συμπτώματα για το μάτι ειδικού ξεκινούν πολύ νωρίτερα να φαίνονται. Η σχεση του ζευγαριού παίζει ενα εξίσου σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση της προσωπικότητας του παιδιου.
Αν ο πατέρας δεν φροντίζει τη μητερα, τότε κι εκεινη δημιουργεί σχεσεις παθολογικής εξάρτησης με τα παιδιά της με αποτέλεσμα τα παιδιά να καταπνίγονται μεσα σε ενα περιβάλλον που καλούνται να αντικαταστήσουν το ρόλο του παιδιου με το ρόλο της μητέρας. Γίνονται δηλαδη η μητερα της μητέρας τους. Αυτο δεν πρέπει να γίνεται. Οι ρολοι πρέπει να ειναι ξεκάθαροι. Η προσωπικότητα περνάει απο διαφορα στάδια -που τα λεμε στάδια ψυχοσεξουαλικης ανάπτυξης- και που το καθένα εχει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Τελικά το σύνολο της βάσης της προσωπικότητας ολοκληρώνεται μεχρι το πολυ τα έξι χρόνια και απο εκεί και πέρα επαναλαμβάνονται οι ελλείψεις και οι καθηλώσεις. Η ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία βοηθάει τον ανθρωπο να κατανοήσει αρχικά τι ακριβώς του εχει συμβεί στο δικό του προςωπικό τροπο ανάπτυξης, και να επανορθώσει τα προβλήματα που συνέβησαν στην ανάπτυξη του. Πρόκειται για μια θεραπεία με ειδική διαδικασία η οποία εμπεριέχει την ανάλυση των ονείρων, τον ελεύθερο συνειρμό και την ανάλυση της σχέσης που αναπτύσσει ο θεραπευόμενος με τον θεραπευτή του.